Medicijnen, kruiden en voedsel

N.B. Ik heb geen medische opleiding. Zie hier voor meer over mijn achtergrond.

Uitgebreide Engelstalige artikelen over vitamines, mineralen e.d. zijn te vinden op de site The Nutrition Notebook. Ook de site Medicinal food news heeft veel interessant materiaal.

Pillen slikken (en de problemen daarmee)

Ik experimenteer regelmatig met kruiden, vitamines en andere interessante chemicalien. Probleem daarbij is dat ik alleen hele kleine pilletjes door mijn keel krijg. Ongetwijfeld ben ik niet de enige, maar dat schijnt nog niet tot de fabrikanten te zijn doorgedrongen. In Amerika zijn veel meer stoffen in vloeibare vorm te krijgen. Een uiterste optie is dus bestellen via Internet.

Als ik onverhoopt toch aangewezen ben op pillen, probeer ik van die capsules te vinden die je uit elkaar kan trekken. Het poeder verdeel ik dan in een paar hoopjes op een bord vruchtenyoghurt, en ik bedek elk hoopje met een laagje yoghurt. Vervolgens probeer ik de hele schep in 1 keer naar binnen te werken, zodat ik niets van het poeder proef. Bij de meeste kruiden en voedingssupplementen is deze procedure volgens mij toegestaan. Het enige spul waarbij ik het niet aandurf is capsaicin, oftewel het werkzame bestanddeel van Spaanse peper.

Voor grote pillen, die niet als capsule te krijgen zijn, is nog een andere oplossing. Een jaar of 6 geleden heb ik via de drogist een pillenvergruizer van Solgar besteld. Hij kostte toen maar ca. 5 gulden.


Naar het begin van de pagina

Het voedingscentrum en de kunst van simplistisch denken

Ik schrijf dit stuk n.a.v. 2 TV-uitzendingen van de laatste tijd. In beide gevallen draaide het om voedingssupplementen. Vaak zit er dan iemand van het voedingscentrum of een andere "voedingsdeskundige" bij. Het verhaal is altijd hetzelfde: "als je gezond eet krijg je in principe alles binnen wat je nodig hebt. Als dat er niet altijd van komt kan het geen kwaad een multivitamine te slikken, maar megadoses, van welk mineraal of vitamine dan ook, zijn niet goed. Het is absoluut niet nodig, en kan nog gevaarlijk zijn ook."

Voor de gemiddelde mens zal het voedingscentrum voor de meeste stoffen gelijk hebben. Maar het is net als met gewicht: de een kan eten wat ie wil zonder een gram aan te komen, de ander hoeft maar naar een gebakje te kijken en is al een kilo zwaarder. Elk lichaam heeft zijn eigen manier van verwerken van voedsel, en dat geldt net zo goed voor vitamines en mineralen als voor koolhydraten, vetten en eiwitten. De gemiddelde mens zal misschien voldoende hebben aan 5 tot 15 mg vitamine E per dag, maar er zullen ook personen zijn die vitamine E veel te snel afbreken, en misschien wel varen bij 200 mg.

Het lijkt mij niet onwaarschijnlijk dat veel mensen op zijn minst 1 stof niet goed verwerken, te snel uitscheiden, te snel afbreken, of wat dan ook. En wie weet wat dat voor invloed heeft op ziektes die die persoon in zijn leven krijgt. Ik denk dat het bepalen van welk voedsel goed is voor een persoon, veel meer maatwerk is dan uit de standaardpraatjes van het voedingscentrum blijkt.

Stel dat het bovenstaande waar is: hoe komen we er dan achter voor welke stoffen mensen een aanvulling nodig hebben. Ik denk dat er geen diagnostische methodes bestaan die het proces kunnen volgen vanaf dat een stof het lichaam binnen komt, totdat die stof het lichaam verlaat. Bloedonderzoek is maar een momentopname.

Ik ben zelf niet zo bang om met vitamines en mineralen te experimenteren. Als ik bv. regelmatig koude voeten heb, en ik lees dat vitamine E de bloeddoorstroming bevordert, dan slik ik een tijd lang een grotere dosis dan normaal van vitamine E. Ik hou me daarbij aan 2 voorwaarden:

Als ik een duidelijk positief effect merk van een bepaalde stof, wat slechts zelden gebeurt, ga ik er van uit dat mijn lichaam dat misschien nodig heeft. Ik blijf dan langere tijd een hogere dosis gebruiken.

Tot slot: het lijkt me absoluut wijs om de nodige aandacht te besteden aan je voeding, en bv. te zorgen voor voldoende groente en fruit. Ik denk echter dat er in het menselijk lichaam de nodige defecten voorkomen, en dat het ook goed is te onderzoeken aan welke stoffen er misschien wat ontbreekt. Je loopt risico's door ongebruikelijk hoge doses te slikken, waarvan nog niet goed is onderzocht wat ze teweeg brengen. Je loopt echter net zo goed risico's door niets te doen aan tekorten in je lichaam, waarvan ook niet bekend is wat de gevolgen zijn.


Naar het begin van de pagina

Vitamine B6 (pyridoxine)

Vitamine B6 zou kunnen helpen als er sprake is van beschadigde zenuwen, zoals vaak het geval is bij CTS. De effectiviteit ervan is echter controversieel.

Het kan hoe dan ook weinig kwaad een experiment te doen met Vitamine B6. Vitamine B is wateroplosbaar, en wat het lichaam niet kan gebruiken wordt met de urine afgevoerd.

De normale aanbevolen dosis Vitamine B6 is 2 mg per dag. Ik heb zelf 3 maanden lang 100 mg per dag geslikt, zonder er ook maar iets van te merken.


Naar het begin van de pagina

Vitamine E en pijn(vermindering)

Ergens halverwege 2002 realiseerde ik mij ineens dat ik in de loop van de avond vaak veel minder pijn had. Soms had ik de hele dag behoorlijk last, ging ik voorzichtig maar gestaag door met typen, en verdween ergens tussen 20 en 22 uur de pijn als sneeuw voor de zon. Ik kon in eerste instantie maar 1 oorzaak bedenken: de warme maaltijd.

Vervolgens begon een periode van detectivewerk. In mijn diners zaten 3 ingrediënten die ik de rest van de dag niet of minder krijg: vitamine E, lecithine en eiwit. Ik ging zowel de ingrediënten varieren (bv. alleen lecithine) als de tijd waarop ik at. Verder zocht ik naar andere verklaringen voor de pijnvermindering:

Na lang experimenteren is het voor mij duidelijk dat vitamine E bij mij bijna altijd helpt de pijn te verminderen. Hoewel ik nog nooit eerder over een dergelijk verband had gehoord, heb ik sindsdien toch wat interessant materiaal gevonden.

Aangezien naaste familie van mij problemen heeft gehad met te dik bloed, en ik mogelijk een lichte vorm heb van TOS, zou ik me kunnen voorstellen dat een bloedverdunner bij mij een positief effect heeft. Ik doe maar heel weinig tikwerk, dus ik denk niet dat het ontstekingsaspect bij mij een rol speelt. Soms merk ik helemaal niets van de vitamine E. Mijn verklaring is dat in die gevallen de pijn een andere oorzaak heeft (trigger points?!).

Enkele waarnemingen uit de praktijk:

Doses en risico's

Vitamine E is vetoplosbaar, waardoor overtollige hoeveelheden worden opgeslagen in lever, spieren en lichaamsvet. Dit soort vitamines zijn doorgaans sneller giftig, maar van vitamine E zijn geen bijwerkingen bekend. 9000 volwassenen hebben 11 jaar lang 3000 IU per dag geslikt, zonder waarneembare neveneffecten. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) is ca. 10 IU!

Ik slik pillen van Solgar met een combinatie van selenium (150 microgram) en vitamine E (500 IU), meestal 1, soms 2 per dag. 500 IU komt overeen met 413 milligram. Het vitamine E peil in je bloed bereikt 4 a 6 uur na inname zijn maximum, en is na 12 uur weer terug op normaal. Wil je het hele etmaal van vitamine E profiteren, dan zal je dus 2 x per dag ('s ochtends en 's avonds) moeten innemen.

Er zijn allerlei vormen van vitamine E. Zo zijn er tocopherols en tocotrienols. Alpha-tocopherol is de meest actieve vorm van vitamine E. Er is een natuurlijke variant, RRR-alpha-tocopherol (vroeger d-alpha-tocopherol), en een synthetische variant, all-rac-alpha-tocopherol (vroeger dl-alpha-tocopherol). Tenslotte kan de vitamine E ook gebonden zijn aan een ester (een bepaald soort chemische verbinding), zoals in alpha-tocopherol-succinaat, -acetaat, of -nicotinaat. De vormen met ester moeten eerst door een enzym afgebroken worden voor ze hun werking kunnen verrichten. De beste keuze is waarschijnlijk d-alpha-tocopherol(-succinaat). Gebruik het bij voorkeur niet in vloeibare vorm, omdat het 'oplosmiddel' soms wel schadelijk schijnt te zijn.

Nov. 2004: iemand maakte mij attent op een recent (Engelstalig) artikel. Het schijnt dat mensen die structureel 400 IE vitamine E of meer slikken (ik gebruik 500 IE) een 10% groter risico hebben om te overlijden (aan wat dan ook). Het is voor mij geen reden om te stoppen, omdat de vit. E voor mij inmiddels nog 2 medische problemen (gedeeltelijk) heeft opgelost:


Naar het begin van de pagina

Warmtepleisters, tijgerbalsem, etc

Warmtepleisters

Vrij in het begin van mijn RSI ging ik een keer met een vriendin mee naar een Chinees gezondheidscentrum aan de Gelderse Kade in Amsterdam. Terwijl ik moest wachten, vroeg ik bij de balie of ze ook iets hadden tegen mijn pijn in de elleboog. Ze gaven me vrij goedkope pleisters, die een zelfde soort goedje bevatten als tijgerbalsem of Midalgan. Ik vond ze in elk geval heel aangenaam.

In de VS en UK heten dat soort pleisters salonpas. Ze lijken qua uiterlijk en omvang heel veel op mijn Chinese pleisters. Prijzen zijn in de orde van 40 voor 5 dollar. Ik heb de indruk dat ze in Nederland weer eens niet te krijgen zijn.

Sinds een paar jaren heeft Hansaplast vergelijke pleisters, die ze warmtepleisters noemen. Er zijn verschillende soorten. Ik heb de Thermo Forte geprobeerd, maar ik denk niet dat die nog te krijgen is. Het goede nieuws is dat ik de RSI pijn niet meer voelde. Het slechte nieuws is dat ik het gevoel had dat mijn arm in brand stond, en dat ik het geen vooruitgang vond. Hou daarbij wel voor ogen dat mijn pijngevoeligheid zeer (abnormaal?!) hoog is.

Op dit moment (nov. 2002) zijn van Hansaplast in elk geval 2 soorten warmtepleisters beschikbaar:

Zodra zich een goede gelegenheid voordoet ga ik ze zelf proberen, en zal ik hier de resultaten vermelden.

Ik denk dat voor al dit soort pleisters geldt dat het hoofdzakelijk symptoombestrijding is. De doorbloeding aan de oppervlakte van de huid wordt waarschijnlijk wat verbeterd, maar of dat veel effect heeft op de meeste vormen van RSI... Het kan wel plezierig zijn dat de RSI pijn vervangen wordt door een ander, minder vervelend soort prikkeling.

Pas op als je een problematische of gevoelige huid hebt. Ik liet de pleisters vaak een dag of langer zitten, en dat leverde achteraf enige irritatie en jeuk op.

Tijgerbalsem

Net als de Chinese pleisters geeft tijgerbalsem mij ook verlichting, hoewel ik de pleisters plezieriger vind (misschien omdat er iets tegen de huid aan zit, een soort beschermend gevoel). Voor zover ik weet zijn er 2 soorten tijgerbalsem: wit en rood. De rode zalf is sterker, en geeft misschien ook af op de kleding.


Naar het begin van de pagina

Magnesium

Veel mensen met RSI hebben op een of andere manier last van spanning, al wil niet iedereen dat toegeven, en zijn sommigen zich er misschien niet eens van bewust. Ik krijg zelf regelmatig pijn in mijn elleboog, doordat er een pijn-stress cyclus op gang komt. Soms heeft dat een geestelijke oorzaak: het gaat goed, ik ben bang dat het stressgevoel weer de kop gaat opsteken, en dus gebeurt het ook. Soms is het een puur lichamelijk fenomeen: ik ga met typen net over mijn grens, en dan bouwt zich heel geleidelijk een spanning op in mijn onderarm. Tot nu toe slaag ik er niet in dat proces om te keren als het eenmaal op gang is gekomen.

Magnesium schijnt te werken bij het tegengaan van chronische spierspanning.


Naar het begin van de pagina

Vitelle RSI C@re

Hoewel de website van dit produkt nog steeds bestaat, schijnt het produkt (okt. 2002) niet meer leverbaar te zijn. Eerst moest het woord RSI uit de naam, omdat de werking niet bewezen is. Vervolgens bleek een van de ingredienten, Kava Kava, in Nederland niet meer toegestaan te zijn. Aldus mijn drogist.


Naar het begin van de pagina

Chondroïtine en glucosamine

Glucosamine en chondroïtine zijn de laatste jaren zeer populair bij het bestrijden van reuma-achtige klachten. Ze lijken positief te werken bij gewrichtsproblemen. Niet direct een reden dus om er hier aandacht aan te besteden, ware het niet dat ik onlangs een alternatieve genezeres tegen het lijf liep die deze middelen aanprees tegen RSI. In drogisterijen maak ik het nogal eens mee dat men over gewrichten begint als je RSI noemt.

Ondanks dat ik inmiddels vele theorieen over RSI ken, is er niet 1 waar gewrichten een hoofdrol of zelfs maar een rol in spelen. De vraag die dan nog rest is of glucosamine en/of chondroïtine ook nuttige effecten kunnen uitoefenen op zachte weefsels.

Glucosamine is een aminosuiker (whatever that may be). De huidige inzichten zijn dat het de produktie en reparatie van kraakbeen stimuleert. Chondroïtine is een koolhydraat. Het is een van de componenten van kraakbeen, en stimuleert waarschijnlijk het vasthouden van vocht en de elasticiteit. Mogelijk blokkeert het ook enzymen die kraakbeen vernietigen. Tenslotte zou het ontstekingen kunnen bestrijden.

Alleen het laatste aspect zou van belang kunnen zijn voor RSI patienten. De vraag is echter of ontstekingsverschijnselen in gewrichten vergelijkbaar zijn met die in pezen, peesschedes en slijmbeurzen. Bovendien is er bij lang niet alle gevallen van RSI sprake van ontstekingen. Kortom, het lijkt mij niet zo plausibel dat deze stoffen veel uithalen bij (de meeste vormen van) RSI. Maar proberen kan vermoedelijk niet veel kwaad.

Als je zin hebt om als proefkonijn te fungeren, dan moet je in elk geval rekening houden met een paar bijverschijnselen:

Voor gewrichtsdoeleinden wordt aangeraden per dag 1500 mg glucosaminesulfaat en 1200 mg chondroïtine te slikken. De informatie in de bovenstaande paragrafen komt uit dit Engelstalige artikel.

Tot slot nog een berichtje dat ik okt. 2002 op de Engelse RSI lijst zag: een man slikte i.v.m. osteoarthritis al 5 jaar een zware dosis glucosamine en chondroïtine, en kreeg toen RSI. Het is maar 1 geval, maar toch...


Naar het begin van de pagina

Vrij verkrijgbare pijnstillers

Tot nu toe heb ik nog geen vrij verkrijgbaar middel ontdekt waarmee de pijn in mijn elleboog verdwijnt, of zelfs maar afneemt. Ik heb de volgende stoffen geprobeerd:


Naar het begin van de pagina

Spierverslappers (Valium)

Sinds een aantal jaren heb ik steeds een kleine voorraad Valium (enkele tientallen tabletten a 5 mg per jaar). Ik heb niet de illusie dat middelen als Valium genezend werken, maar het zorgt er in mijn geval wel voor dat ik niet steeds een terugval krijg.

Ik ben een ongelooflijk stresskonijn, en beland regelmatig in een cyclus van pijn en stress. Als ik in een beginstadium 1 Valium tablet neem kan ik de vicieuze cirkel doorbreken. Van alles wat ik geprobeerd heb werkt het verreweg het beste.

De Valium is voor mij het meest effectief als ik hem op een redelijk lege maag neem. Meestal is dat rond 11.30 uur, ongeveer een uur voor de eerstvolgende maaltijd. Een groot nadeel vind ik dat ik daarna minder goed kan denken. De slaap wordt veel vaster door de Valium, ik heb de volgende ochtend vaak grote moeite op te staan. Als ik in korte tijd vaker een Valium neem (bv. 4 keer per week) neemt het effect duidelijk af (er treedt gewenning op).

Hoe kom je aan Valium?


Naar het begin van de pagina

Marihuana

Soms bouwt zich in de spieren en/of pezen in mijn onderarm in de loop van de dag een spanning op die ik niet kan doorbreken, en die uiteindelijk bijna altijd leidt tot pijn. Aangezien Valium niet vrij verkrijgbaar is, zocht ik naar andere middelen ter ontspanning.

Alcohol helpt wel wat, maar het is niet echt overtuigend. Bovendien wil ik niet graag mijn RSI verruilen voor een leverprobleem. Een experiment met marihuana leek me een goed idee. Het is relatief makkelijk te krijgen, niet al te duur, en volgens mij kan je niet tegelijk stijf van de spanning kan staan en stoned als een garnaal zijn.

Helaas gebruiken de meeste mensen marihuana in een vorm die mij niet aanstaat, nl. als sigaret. Hoewel ik niet rook vind ik het, in het kader van een hoger doel, nog geen ramp om af en toe een sigaret te moeten opsteken. Als het echter voor de werking noodzakelijk is te inhaleren dan haak ik af. Het blijkt heel wat moeilijker om zgn. space-cake te bemachtigen. Beide (sigaret en cake) heb ik 1 keer geprobeerd, zonder er veel van te merken.


Naar het begin van de pagina

Antidepressiva (SSRI's, Prozac)

Een vriendin van mij had RSI-klachten gekregen na intensief typewerk. Ze kreeg Prozac voorgeschreven als experiment tegen PMS. Rond de tijd dat ze met de Prozac begon ging het stukken beter met de RSI. Ze ging echter tegelijkertijd ook veel minder typen, dus de rol van de Prozac is niet duidelijk.

Wat volgens mij wel vaststaat is dat antidepressiva sommige mensen helpen bij het verlichten van de pijn. Hoe dat werkt weet ik (nog) niet. Er zijn verschillende klassen van antidepressiva. Prozac is een zgn. SSRI (Selective Serotonin Reuptake Inhibitor). Het middel zorgt ervoor dat het serotonine-peil in je brein stijgt. Antidepressiva zijn niet vrij verkrijgbaar, en in het geval van Prozac is dat maar goed ook. Er kunnen heel wat bijwerkingen optreden.


Naar het begin van de pagina

Beta-blokkers

Een vriendin van een vriendin van me had migraine en RSI. Ter bestrijding van de migraine kreeg ze beta-blokkers voorgeschreven. Korte tijd later ging het met de RSI ook stukken beter.

Om uit te zoeken of het toeval was, stelde ik in Het Handvat de vraag of er meer mensen ervaring hadden met beta-blokkers. Net rond de verschijningsdatum van het blad was ik slecht bereikbaar, waardoor ik waarschijnlijk een aantal reacties heb gemist. Een vrouw meldde dat ze i.v.m. de zwangerschap gestopt was met beta-blokkers, en daarna ineens RSI had gekregen. Op de Amerikaanse mailing list over RSI las ik over een programmeur die overstapte van de ene op de andere beta-blokker, en prompt klachten kreeg.

Als er al een relatie bestaat tussen (de pijn van?) RSI en beta-blokkers, heb ik er geen verklaring voor. Het is in elk geval zaak op te passen met beta-blokkers. Ze hebben een behoorlijk heftig (verlagend) effect op hartslag en bloeddruk. Ik heb zelf een lage bloeddruk, en heb een keer een halve pil geprobeerd, maar dat viel niet goed (o.a. duizeligheid).

Beta-blokkers zijn niet vrij verkrijgbaar, en ik raad sterk af er zelf mee te gaan experimenteren.


Naar het begin van de pagina

Duivelsklauw

In de beginperiode van mijn RSI dacht ik dat ik golferselleboog had. Dat is een ontsteking van de pees of het beenvlies vlak bij de elleboog. Duivelklauw (Harpagophytum Procumbens) werkt ontstekingsremmend, en dus heb ik het een aantal maanden geprobeerd. Helaas had het geen effect. Dat is echter niet zo vreemd, omdat ik inmiddels vrij zeker weet dat ik geen ontsteking heb.

In het boekje "Groene kracht", dat bij veel drogisterijen tegen een lage prijs of zelfs gratis te krijgen is, worden als toepassingen voor duivelsklauw o.a. RSI en tennisarm genoemd. In bijna alle andere (meer betrouwbare) kruidenboeken die ik heb heeft men het over ontstekingen van gewrichten, zoals dat bij reuma en arthritis het geval is.

Conclusie: ik denk dat er enige kans is dat duivelsklauw werkt bij kwalen als peesontsteking, tenniselleboog, golferselleboog en sommige gevallen van Carpaal Tunnel Syndroom. Ik zou het zelf zeker proberen als ik (dacht dat ik) een van die kwalen had.
Waarschuwing: niet gebruiken bij zwangerschap of maag- en darmklachten.


Naar het begin van de pagina

Apireven (bijengif)

Hoewel ik de kans niet groot acht dat Apireven helpt bij welke vorm van RSI dan ook, vind ik het produkt toch interessant genoeg om in dit kader te noemen. Apireven is een creme met als werkzaam bestanddeel heus bijengif. Ik werd er ca. 1995 op gewezen toen ik een advertentie had geplaatst i.v.m. mijn RSI (ik wilde tips om beter te worden).

Het schijnt dat imkers niet of minder vaak reuma krijgen doordat ze geprikt worden door bijen. Recentelijk hoorde ik in een documentaireserie over alternatieve geneeswijzen op Discovery dat zelfs mensen met Multiple Sclerose behandeld worden met bijensteken. Het lijkt er dus op (voor zover de informatie betrouwbaar is) dat de werking iets te maken heeft met auto-immuunziekten. Misschien dat het immuunsysteem, dat zich eerst tegen het eigen lichaam richt, door het gif een nieuw doelwit krijgt.

Ik heb zelf korte tijd Apireven gebruikt. Zoals verwacht heb ik er niets van gemerkt. Gezien wat er nu bekend is over RSI, denk ik dat voor Apireven geen rol is weggelegd.

Voor wie zich verder in deze materie wil verdiepen: een eenvoudig artikel over bee venom therapy, en een uitgebreid artikel over alles wat met bijengif te maken heeft (behalve waar het voor dient).


Naar het begin van de pagina

Valid XHTML 1.0! Valid CSS!

© Henk Dalmolen
Reageer via E-mail (dalmolen@xs4all.nl)

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op: 30-1-2005 23:40:31