Therapieen
N.B. Ik heb geen medische opleiding. Zie hier voor meer over mijn achtergrond.
Er volgt nog informatie over mesologie, Reiki, trigger point therapie, Rolfing, Muscle Learning Technique, haptonomie, Cranio Sacraal Therapie, enz.
- Injectie met corticosteroiden (cortison)
- Kinesiologie
- Laser therapie
- Frictie massage
- Bowen techniek
- Prolotherapie
- Active Release Technique
- Bottenkraken
- Manuele therapie, chiropractie en osteopathie
- Braces (spalken) en gips
- Schokgolftherapie
- Hypnotherapie
- Toepassing van warmte en kou
- Rust
- Operatie
- Acupunctuur
- TENS
- Magneettherapie
- Magnetiseren
- Klassieke homeopathie
Injectie met corticosteroiden (cortison)
Het enige nut van injecties met cortison is symptoombestrijding, maar de prijs die je ervoor betaalt is hoog. Net als bij een operatie zijn de effecten van een injectie onomkeerbaar.
Cortison heeft een destructief effect op weefsels. Een van de grootste deskundigen op het gebied van RSI, de Amerikaanse arts Pascarelli, is in zijn boek bepaald niet enthousiast over deze injecties. Als je er toch voor kiest zou je absoluut niet verder moeten gaan dan 2 injecties. Op de mailing list Sorehand heb ik verhalen gehoord over mensen die zoveel injecties hadden gehad dat hun arm bijna doorzichtig was geworden.
De 2 grote nadelen van injecties zijn:
- de schade die wordt aangericht maakt het later voor een echte therapie (gericht op genezing) veel moeilijker om nog iets te bereiken;
- doordat de injectie lange tijd (maanden?) heel effectief de pijn verdoezelt denk je dat je alles weer kan doen, en maak je daardoor het probleem misschien veel erger.
De plaats van de injectie steekt ook zeer nauw. Als je een arts treft met onvoldoende vaste hand of kennis van zaken ben je nog verder van huis. Voordat ik zelf een injectie laat plaatsen moet ik eerst zoveel pijn hebben dat het leven bijna niet meer te dragen is.
De Vrije Universiteit in Amsterdam heeft 185 patiënten, die tenniselleboog-achtige klachten hadden, op 3 verschillende manieren behandeld (uit Gezond, Nieuwsbrief Consumentenbond, oktober 2001, pag. 4):
- met een corticosteroïde-injectie;
- met fysiotherapie;
- met niets doen.
Na anderhalve maand stonden de mensen die met een injectie behandeld waren er verreweg het beste voor. De maanden daarna vertoonden ze een spectaculaire terugval. Na een jaar had 30% van de geïnjecteerden nog (of weer) klachten, 17% van de niet behandelden, en 9% van de mensen die fysiotherapie hadden gehad.
Aangezien ik zelf nooit weet wat het verschil is tussen cortisol, cortison, etc., een korte verklaring van de terminologie. Corticosteroïden (een subgroep van de steroïden) zijn hormonen die van nature in het lichaam voorkomen, en geproduceerd worden door de bijnierschors. Corticosteron, cortisol en cortison vormen een subgroep van de corticosteroïden, en zorgen voor de verwerking van koolhydraten, eiwitten en vet, en het omgaan met stress. Ze werken ook onstekingsremmend. Hydrocortison is een chemische vorm van cortisol.
Naar het begin van de pagina
Kinesiologie
Tijdens de sessies kinesiologie die ik heb gehad, sloegen mijn bullshit-detectoren ver uit. Normaal hanteer ik als richtlijn dat je een nieuwe therapie minimaal 5 keer een kans moet geven. In dit geval was ik er na 2 sessies volledig van overtuigd dat ik met een eersteklas kwakzalver te doen had. Voor de duidelijkheid: het gaat hier over de "touch-for-health"-achtige variant van kinesiologie en niet over de wetenschappelijke (bewegingsleer).
Een van de belangrijkste onderdelen van de kinesiologie is de zgn. spiertest. Het is al lang geleden, maar voor zover ik het me herinner ging het als volgt. Ik lag op mijn rug op een bank, en moest een arm omhoog steken. De kinesioloog stelde steeds een vraag, en duwde dan tegen mijn arm. Het antwoord (gegeven door het onderbewustzijn) is af te leiden uit of de arm al dan niet weerstand biedt.
Het opvallende was dat de vragen allemaal gingen over onderwerpen die ik in het inleidende gesprek al uitvoerig uit de doeken had gedaan. Verder merkte ik heel duidelijk dat de kinesioloog de ene keer veel harder duwde dan de andere (afhankelijk van het gewenste antwoord). Ik merkte zelf geen enkele keer dat mijn arm meer of minder gemakkelijk meegaf (tenzij hij duidelijk harder drukte). Omdat ik het een zeldzaam genante vertoning vond verzette ik me soms expres wat minder.
Als laatste werden de spiertesten toegepast op allerlei geneesmiddelen die op me werden gezet. Zo werd bepaald welk middel de oplossing voor mijn problemen was. Ik probeer open te staan voor de therapieen die ik probeer (anders zou het ook geen zin hebben er geld aan uit te geven), maar dit kon ik toch echt niet serieus nemen.
Naar het begin van de pagina
Laser therapie
Laser therapie is in wezen lichttherapie. De laserstraal is een geconcentreerde bundel licht van een bepaalde golflengte (bv. infrarood). Verschillende weefsels reageren anders op verschillende soorten laserlicht. Ook de energie van de bundel speelt daarbij een rol. Hoogenergetische laserstralen kunnen bv. worden gebruikt om incisies te maken bij operaties.
Bij behandeling van bv. Carpaal Tunnel Syndroom wordt gebruik gemaakt van een laser met lage energie (cold laser, low-energy laser of low reactive level laser therapy). Deze straal dringt door de huid, en zou een stimulerend effect hebben op de celstofwisseling in onderliggende weefsels (tot zo'n 5 cm diep). De laser kan volgens sommigen zorgen voor regeneratie van (zenuw)cellen en afremming van ontstekingsreacties.
Je voelt in principe niets van een behandeling met dit soort laser. De golflengtes die gebruikt worden liggen in de orde van grootte van ca. 900 nm (nanometer). Ze produceren enkele tientallen milliWatts energie, en verhogen de temperatuur met niet meer dan 0,1-0,5 graden. (Die geringe verandering doet meteen de vraag rijzen of er dan wel een genezend effect zal zijn.)
Het gebruik van laser is in 2002 goedgekeurd voor gebruik bij CTS door een Amerikaanse gezondheidsinstantie, de Food and Drug Administration. Sommige behandelaars schermen hiermee, maar ik denk dat het alleen gaat om de veiligheid van 'cold laser' (dus dat je niet na afloop een gat in je pols hebt), en dat het niets zegt over effectiviteit.
In mijn ogen is het geen positief teken dat ik al in 1995 berichten hoorde over de "spectaculaire" resultaten van laser bij CTS, maar dat bijna 10 jaar later nog steeds vrijwel niemand met RSI meldt dat hij/zij door laser genezen is. Iemand die al heel lang bezig is met laser therapie voor CTS is dr. Margaret Naeser. Ze heeft een uitgebreide pagina over Laser Acupuncture. Blijkbaar beschouwt ze laser therapie nu als een vorm van acupunctuur.
Naar het begin van de pagina
Frictie massage
Frictie massage is zeer stevige massage dwars op de richting waarin de pezen lopen. Het kan dan ook behoorlijk pijnlijk zijn. De werking berust misschien voor een deel op het stimuleren van de bloedsomloop. Pezen zijn nl. slecht doorbloed, en genezen daardoor langzaam. Nog belangrijker is dat door de hardheid van de massage zwakke en ontstoken weefsels worden afgebroken, en daarna weer op een gezonde manier kunnen regenereren.
Ik ken 2 situaties waarin frictie massage effectief schijnt te zijn, nl. bij CTS en tenniselleboog. In beide gevallen wordt het probleem (deels) veroorzaakt door peesontstekingen.
Naar het begin van de pagina
Bowen techniek
Bowen techniek bestaat sinds de jaren '50, en wordt pas sinds 1999 in Nederland toegepast. De werking van deze methode zou er op berusten, dat het zelfherstellend vermogen van het lichaam wordt geactiveerd. De therapeut voert met duim of wijsvinger een aantal licht rollende bewegingen uit op bepaalde delen van het lichaam van de patient.
De beoefenaren van de therapie noemen RSI expliciet als 1 van de klachten waarbij de behandeling positief zou kunnen werken. Een groot voordeel van Bowen is dat er na 3 of 4 sessies iets te merken zou moeten zijn. Dit is dus geen therapie waarbij men je eindeloos aan het lijntje probeert te houden.
Ik heb tijdens een huiskameravond van de patientenvereniging een Bowen therapeute aan het werk gezien. Eerlijk gezegd was ik niet erg onder de indruk, maar ik wijt dat gedeeltelijk aan het feit dat ze nog maar kort bezig was, en dat de opleiding maar 3 maanden duurt.
Volgens mij is bij veel therapieen het volgende mechanisme gaande. Een begenadigd persoon (in dit geval dr. Bowen) met ontzettend veel gevoel in zijn handen, creativiteit, charisma, mensenkennis en inzicht ontdekt (vaak bij toeval) een bijzonder succesvolle methode om mensen te behandelen. De eerste vraag is in hoeverre het de therapievorm is die het hem doet, en in hoeverre de persoon die de therapie toepast. Maar zelfs als de methode op zich deugt, kan je je afvragen hoe het zit met de leerlingen. Ze zullen vaak minder getalenteerd zijn, en soms zijn de opleidingen vrij kort. Desondanks schermen ze met de hoge succespercentages van de ontdekker.
Naar het begin van de pagina
Prolotherapie
Voor zover ik weet wordt prolotherapie nog niet in Nederland toegepast, maar ik verwacht dat dat niet lang meer zal duren. In Duitsland en Amerika is de therapie al geruime tijd bekend.
Wat is het?
Bij prolotherapie krijg je injecties met een soort suikerwater (dextrose) in banden of pezen in probleemgebieden. De theorie is dat hierdoor locale ontstekingsreacties ontstaan. Het lichaam gaat proberen de schade te repareren door extra bloed en voedingsstoffen aan te voeren. Het nieuwe weefsel dat gevormd wordt (prolo- is afgeleid van proliferation, d.w.z. toename, uitbreiding), zorgt voor versterking van zwakke en pijnlijke plekken in de banden en pezen.
Helpt het echt?
Ik heb zelf geen ervaring met deze therapie, en maar een paar keer gelezen over personen die het geprobeerd hadden. Bij mijn weten werden er geen positieve effecten gerapporteerd.
Het idee achter prolotherapie, het versterken van zwakke weefsels, lijkt me niet zo gek. Het zou o.a. nuttig kunnen zijn voor mensen met hypermobiliteit, een van de risicofactoren voor RSI. Het zou ook kunnen helpen voor weefsels die (micro)beschadigingen oplopen en niet goed herstellen.
Voor mijn gevoel is prolotherapie echter een nogal ongerichte therapie. Ik wil best geloven dat er nieuw bindweefsel ontstaat, en dat het rond de locatie van de injectie zal zitten. Maar is het de goede hoeveelheid, heeft het de goede structuur, en gaat het alleen daar zitten waar het moet zitten. Extra bindweefsel kan ook voor allerlei ellende zorgen, wat vaak de nadelige effecten van operaties verklaart (littekenweefsel zou bv. druk kunnen uitoefenen op zenuwen). Kortom, met de huidige kennis van zaken zou ik het zelf niet proberen.
Naar het begin van de pagina
Active Release Technique
Al een jaar of 5 hoor ik juichverhalen (uit de VS en Canada) over ART (Active Release Technique), vooral van de beoefenaars, dat dan weer wel. Toen ik er voor het eerst over las was ik zelf ook enthousiast. Ik zie echter nog niet veel meldingen van RSI patienten die er baat bij gehad hebben. Voor zover mij bekend is ART nog niet tot Nederland doorgedrongen, maar dat zal ongetwijfeld gaan gebeuren.
Ik heb nogal moeite om te weten te komen wat ART nou precies is, en waarin het verschilt van andere vormen van lichaamswerk. Tot nu toe heb ik het volgende ontdekt:
- ART is ontwikkeld door Michael Leahy. Hij komt uit de hoek van de chiropractie (hetgeen niet voor hem pleit). Ik geloof echter dat ART behoorlijk verschilt van chiropractie.
- Er wordt sterk de nadruk gelegd op het stellen van een goede diagnose, m.b.v. degelijk ouderwets (in de goede zin van het woord) handwerk. In een lange opleiding leert men te voelen (en te zien) waar het probleemgebied zit. Iedere potentiele beoefenaar van ART wordt beoordeeld door Leahy zelf. Op zijn website krijg ik de indruk dat ART tot nu toe alleen in de VS en Canada toegepast wordt.
- Behandelingen duren van 5 tot 15 minuten, en de meeste mensen zouden in 3 a 6 sessies van hun klachten verlost moeten zijn. Als het goed is, is de behandeling niet extreem pijnlijk. Je voelt hooguit een "goed soort" pijn, al kan ik me daar niet echt een voorstelling bij maken.
- De verklaring voor de ziekte gaat heel erg uit van littekenweefsel en verklevingen. Zowel een eenmalig trauma als repeterende bewegingen kunnen er volgens ART voor zorgen dat weefsels niet meer vrijelijk kunnen bewegen. Het gevolg is o.a. extra spanning op pezen, en beknelde zenuwen.
- Het meest mysterieuze aspect is wat men doet tijdens de behandeling. Ik krijg de indruk dat de therapeut verkorte weefsels probeert te verlengen (release, de verklevingen laten los), terwijl de patient zelf ook iets moet doen (active). De (zeer langzame) bewegingen zijn in de richting van bindweefselvezels, aders en lymfevaten. Mogelijk wordt er ook een bepaalde vorm van massage gebruikt.
- Vooral in de sportwereld zou ART heel populair zijn. Volgens de verhalen zijn blessures die al een jaar bestaan binnen een luttel aantal minuten/behandelingen verholpen, en werkt ART ook prestatieverhogend. Doordat de belemmeringen in de weefsels zijn weggenomen, kan een golfer bv. veel gemakkelijker zijn slag uitvoeren.
Naar het begin van de pagina
Bottenkraken
Bij in elk geval chiropractie en manuele therapie, maar voor zover ik weet ook bij osteopathie, worden soms met snelle bewegingen (impulstechnieken) gewrichten in de "goede" stand gezet. Dat kan gepaard gaan met krakende of knappende geluiden.
Veel mensen zeggen baat te hebben bij kraken, en van mensen uit mijn omgeving hoor ik regelmatig dat ze na behandelingen tijdelijk minder klachten hebben. Ik kan mij geen verhalen herinneren van personen die door kraken structureel van hun RSI af zijn gekomen.
Als het daarbij bleef (tijdelijke afname symptomen, geen genezing) zou het nog niet zo erg zijn. Mijn gezonde boerenverstand zegt me echter dat al dat geruk aan en geduw op gewrichten ook zijn negatieve kanten heeft:
- al die plotselinge verplaatsingen, draaiingen van gewrichten moeten haast wel een fikse belasting zijn voor omliggende spieren, banden, enz.;
- je zou denken dat des te vaker bv. de wervels op hun plaats worden gezet, des te losser de weefsels in de buurt worden, en des te meer kans dat de wervels spontaan weer van hun plaats gaan;
- het regelmatig verschuiven van botten vlak bij elkaar, zou zelfs schade kunnen opleveren aan de botten en gewrichten zelf.
Ik denk dat de manipulaties minder kwaad kunnen als
- ze niet al te vaak herhaald worden;
- er voor- en achteraf een soort warming up van de zachte weefsels wordt gedaan, bv. massage;
- ze met een "zachte" techniek worden gedaan. Er schijnen bepaalde richtingen in de chiropractie te zijn die hoofdzakelijk op die manier werken.
Het artikel Sudden neck movement and cervical artery dissection laat zien hoe gevaarlijk kraken kan zijn (maar lees ook de volgende alinea). Het "Canadian Stroke Consortium", een gezelschap van artsen gespecialiseerd in beroertes, heeft 74 patienten onderzocht die een beroerte kregen door het breken, kapot gaan (dissection) van een ader in de nek. In 81% van de gevallen was dat veroorzaakt door een plotselinge beweging van de nek, soms door hoesten, soms door een heftig potje volleybal, maar in 21 van de 74 personen door een therapeutische nek manipulatie. Chiropractors zouden van te voren moeten waarschuwen voor de risico's die verbonden zijn aan het "kraken" van de nek.
N.a.v. de bovenstaande alinea kreeg ik e-mail van iemand van de Nederlandse Chiropractoren Associatie. Deze maakte mij er op attent dat in een rechtszaak (uitspraak in 2004) naar voren kwam dat de motieven van het Stroke Consortium niet helemaal (of helemaal niet) zuiver waren. Ik heb inderdaad bv. het artikel Canadian inquest ends; verdict is 'accident' kunnen vinden, waaruit blijkt dat dr. Norris (1 van de onderzoekers uit de vorige alinea) aan de jury toegeeft nogal wat onwaarheden in de media te hebben verspreid. Helaas heb ik na een flink tijdje zoeken alleen dit soort artikelen kunnen vinden op sites uit chiropractische hoek. De sites zien er echter wel redelijk betrouwbaar uit. In dit kader noem ik ook nog maar even uitgebreide info op de site van Quackwatch over deze materie, alhoewel ik betwijfel of deze up-to-date is.
Slotconclusie wat betreft de risico's: ik heb te weinig informatie om de waarheid te kunnen achterhalen. De lezer moet zelf maar oordelen wat wijs is.
Naar het begin van de pagina
Manuele therapie, chiropractie en osteopathie
Deze 3 therapieen gaan er van uit dat veel (zo niet vrijwel alle) ziektes worden veroorzaakt door botten en gewrichten die niet in een goede positie (ten opzichte van elkaar) staan. De patient wordt beter als de botten op de goede plaats en in de goede stand gezet worden. Soms gebeurt dat op een voorzichtige manier, zonder kracht, soms met plotselinge, krachtige bewegingen. Dat laatste heet kraken, en er zijn de nodige bedenkingen tegen aan te voeren.
Het is moeilijk de precieze verschillen tussen de 3 therapieen te doorgronden. Ik heb de indruk dat osteopathie iets meer andere werkwijzes gebruikt dan alleen het manipuleren van gewrichten.
Naar het begin van de pagina
Braces (spalken) en gips
Een brace is een stevig, soort gipsachtig verband om een lichaamsdeel (bv. pols of elleboog) in een bepaalde positie te houden. Er zijn een paar situaties waarin een brace nuttig kan zijn:
- 's nachts, om te vermijden dat je in je slaap bv. de elleboog veel te veel buigt;
- in geval van acute ontstekingsverschijnselen. Bij bv. tenniselleboog kan je er zo voor zorgen dat de aanhechting van de pees aan het bot een beetje rust krijgt.
In de meeste gevallen van RSI lijkt er geen sprake te zijn van acute ontsteking. Het is dan niet verstandig om overdag met een brace rond te lopen, om over gips maar te zwijgen. Met een brace bereik je dat
- spieren degenereren;
- weefsels met elkaar vergroeien.
Het enige nut van een brace, rust, leidt meestal niet tot genezing, hooguit tot verlichting van symptomen.
Als je ondanks het bovenstaande toch een brace gebruikt, ga dan niet typen terwijl je bv. een brace om de pols hebt. Daarmee beperk je de ruimte van de pezen die tijdens het typen bewegen, en maak je de ellende nog groter!
Naar het begin van de pagina
Schokgolftherapie
De Sonocur is een apparaat dat oorspronkelijk gebruikt werkt als niersteenvergruizer, maar ook zeer effectief blijkt te zijn bij sommige vormen van RSI. De therapie wordt nog maar op enkele plaatsen in Nederland toegepast door het bedrijf MediChoice.
Positief is dat ze de behandeling met het apparaat combineren met bv. het vergroten van de mobiliteit. Het aantal benodigde behandelingen is meestal niet erg hoog, maar het is allemaal bepaald niet goedkoop. In 1998 kostte 1 behandeling in Duitsland ongeveer 500 Mark.
Net als bij nierstenen zou ik denken dat het apparaat weefsels 'vergruist' (zie ook frictie massage), zodat ze daarna op de gewenste manier kunnen herstellen. Op de website staan echter andere verklaringen voor de werking: de bloedsomloop wordt gestimuleerd (lijkt me ook niet onlogisch) en de schokgolven hebben een soort pijnstillend effect. In dat geval zou het alleen symptoombestrijding zijn.
Naar het begin van de pagina
Toepassing van warmte en kou
Om te beginnen een waarschuwing. Als je hiermee gaat experimenteren, wees dan voorzichtig. Zowel door te warm, als door (te lang) te koud kan je verwondingen oplopen. Vooral kou is riskant, omdat er na enige tijd een verdovingseffect kan optreden, waardoor je niet merkt dat je te ver gaat.
Kou kan je op verschillende manieren toepassen: door langere tijd een niet al te koud iets (zoals een ice pack) tegen 1 plek te houden, of door ijsklontjes, of iets vergelijkbaars, steeds te verplaatsen. Naast alleen warmte of alleen kou kan je ook kiezen voor wisselbaden.
Een deel van het materiaal in deze sectie komt uit het boek van Pascarelli en Quilter.
Contraindicaties
Pas geen kou toe bij bepaalde ziektes, of als je toch al problemen hebt met je huid of met de bloedcirculatie. Denk o.a. aan diabetes, reuma, posttraumatische dystrofie, of het syndroom van Raynaud (komen nog stukken over).
Pas geen warmte toe als er acute ontstekingsverschijnselen zijn. Dat is het geval als de plek van de onsteking gezwollen is, en warm aanvoelt.
Wat gebeurt er?
Warmte leidt tot een verbeterde bloeddoorstroming, tot vertraagde zenuwprikkels (minder pijn) en tot ontspanning van spieren.
In de 1e fase (0-5 minuten, tot het gebied verdoofd begint te raken) zijn de effecten van kou anders dan daarna:
- eerst vernauwde bloedvaten (daardoor wordt zwelling minder), sterkere zenuwprikkels (akelig gevoel) en meer spierspanning;
- daarna lijken de effecten op die van warmte: verwijde bloedvaten, slomere zenuwprikkels (je voelt er steeds minder van), ontspanning van spieren en afname van ontstekingsverschijnselen.
Hoewel warmte plezieriger aanvoelt, kan je doorgaans met kou meer bereiken.
Warmte
Warmte stimuleert de doorbloeding. Verkrampte spieren gaan er door ontspannen. Dat kan ook een pijnstillend effect hebben.
Warmte kan het gemakkelijkst toegepast worden m.b.v. warm water, of met een heat pack (warmtecompres). Ik heb ook mensen gehoord over paraffine(baden?), maar waarom moeilijk doen... Verder zijn er ultrasound- en infraroodapparaten te koop. Vooral het eerste zou ik niet zonder begeleiding gebruiken.
Toepassing van warmte is een letterlijk een vorm van warming-up. Je kan vervolgens met minder risico strek- of andere oefeningen doen. Warmte is ook goed om spierpijn als gevolg van oefeningen te verminderen. De spieren ontspannen, en de afvalstoffen die bij het oefenen zijn geproduceerd worden sneller afgevoerd.
Kou
Kou is vooral nuttig bij het bestrijden van pijn. In de acute fase kan je er ook de zwelling en andere ontstekingsverschijnselen mee bestrijden. Als je met ijs behandelt krijg je achtereenvolgens een koud gevoel, dan een brandend gevoel, dan een soort doffe pijn, dan een verdoofd gevoel, en tenslotte bevriezingsverschijnselen.
Een handige manier om ijs te gebruiken, is het in te vriezen in een papieren beker, en dan de bodem van de beker te verwijderen. Het papier isoleert de kou al enigszins, maar doe er nog iets anders omheen als je de beker een tijdje vasthoudt. Beweeg met het ijs over je huid en de pijnlijke regio's alsof je aan het schilderen bent. Doe dat steeds niet langer dan 45 seconden achter elkaar, en stop helemaal zodra je de 1e signalen van verdoving bemerkt. Als je te lang of te vaak op een dag bezig bent, kan je een ontsteking zelfs verergeren.
Een snel alternatief voor bovenstaande methode, is het vullen van de gootsteenbak of een teiltje met ijskoud water. Dompel daar je onderarm en hand enkele minuten in onder. Een bier- of colablikje voldoet ook prima als geimproviseerde ijsbehandeling.
Niet doen:
- serieus oefenen (bv. stretchen) nadat je jezelf met kou behandeld hebt. Niet voor niets doen sporters juist aan warming-up voordat ze echt actief worden. Koude spieren zijn minder flexibel, en kunnen sneller schade oplopen.
- gevoelige gebieden, zoals de keel, of bottige gebieden met ijs behandelen. Botten geleiden de kou sneller.
Wel doen:
- de kou gebruiken om lichte bewegingen te maken, die anders door de pijn misschien niet mogelijk waren. Je verhindert zo de opbouw van littekenweefsel en stimuleert de doorbloeding.
- een mooie toepassing voor ijs is gebruik vlak voor je naar bed gaat, zodat je nachtrust niet wordt verstoord door pijn.
Wisselbaden
Volgens Pascarelli kan je wisselbaden wel tijdens de acute fase gebruiken, hoewel warmte alleen wordt afgeraden. Ik weet niet zeker wat de verklaring daarvoor is. Waarschijnlijk wordt bij warmte hoofdzakelijk de bloedtoevoer naar het gebied gestimuleerd (terwijl er toch al zwelling is), terwijl door afwisselend warm en koud de bloedvaten steeds vernauwen en verwijden (een soort pompend effect, leidend tot afvoer?!).
Vul 2 bakken (gootsteenbakken, behangbakken, teiltjes) met water, 1 met behoorlijk warm, 1 met koud. Hou je onderarm en hand steeds 1 minuut in het koude water, en 3 minuten in het warme water. Als je in het warme water zit kan je voorzichtig je handen openen en sluiten. Herhaal de cyclus 2 of 3 keer. Eindig met warm als je na afloop oefeningen wil doen, en met koud als je ontsteking wilt bestrijden. Zet teiltjes e.d. op het aanrecht of in de buurt, zodat je er niet teveel mee hoeft te zeulen.
Ik heb ergens gelezen dat wisselbaden niet goed zijn bij verkrampte spieren, maar de betrouwbaarheid van de bron is onduidelijk.
Naar het begin van de pagina
Rust
Rust zal bij heel veel vormen van RSI waarschijnlijk niet leiden tot genezing. Wel zullen vaak de symptomen afnemen, en dat kan heel prettig zijn. Als ik zelf over mijn grenzen ben gegaan en flinke pijn heb, doe ik het ook een paar dagen wat rustiger aan.
Veel mensen kennen de ervaring dat na een vakantie van 4 weken de klachten vrijwel verdwenen zijn. Maar helaas, je bent nog geen halve dag aan het werk, en de RSI is weer in volle omvang "opgebloeid". Afhankelijk van waar je RSI door veroorzaakt wordt is dat goed te verklaren. Verklevingen bv. zullen door rust niet spontaan verdwijnen.
Meestal is het verstandig om wel (enigszins) actief te blijven, maar vooral rust te nemen wat betreft de activiteit die het probleem veroorzaakte.
Naar het begin van de pagina
Hypnotherapie
Ongeveer in 1998 heb ik 10 sessies hypnotherapie gevolgd, a circa 100 gulden per sessie. Ik ben al tientallen jaren geinteresseerd in (zelf)hypnose, dus voor mij was het niet zo'n gekke keuze. Ik kan me voorstellen dat er ook mensen zijn die hypnose alleen kennen van shows als die van Rasti Rostelli, en denken dat hypnotiseurs je volledig in hun macht hebben en alles met je kunnen doen.
Hoe werkt hypnose
Tijdens hypnose verkeer je in een toestand van trance. Daar is echter helemaal niets bizars aan. Vrijwel iedereen maakt het in zijn dagelijkse leven regelmatig mee. Het gebeurt bv. als je helemaal in een film verdiept bent, en niet merkt dat iemand iets tegen je zegt. Of je rijdt op de snelweg, en je realiseert je pas 10 km na de afslag die je wilde nemen, dat je even 'van de wereld' was.
De trance bestaat in wezen uit een hele diepe ontspanning, en een sterk verhoogde concentratie, een soort vernauwd blikveld of bewustzijn. Je bent je niet meer bewust van afleidende prikkels uit de omgeving. Dit wordt vaak bereikt door intensief te staren naar een voorwerp, of met de ogen een heen en weer bewegend object te volgen. De kracht van de hypnose schuilt er in dat je in trance veel gevoeliger bent voor suggestie.
Helpt hypnose bij RSI?
In elk geval 1 gebied waarop hypnose bij RSI een rol kan spelen is het bestrijden van chronische, zinloze pijn. Het lijkt me heel wat beter om je eigen geestkracht te gebruiken om pijn te verminderen of zelfs te elimineren, dan je lichaam vol te gooien met zware pijnstillers.
Verder kan ik me voorstellen dat je met suggestie het lichaam kan stimuleren om genezingsprocessen in werking te zetten. Met hypnose zou je bv. kunnen zorgen voor een betere doorbloeding.
Wat gebeurde er tijdens mijn sessies?
Ik lag op een bank of een zeer gemakkelijke stoel, dat weet ik niet precies meer. Ik moest mijn ogen sluiten, waarna ik eerst in een toestand van diepe ontspanning werd gebracht. De therapeut deed dat door mij in gedachten een trap te laten afdalen, waarbij lager op de trap een symbool is voor diepere ontspanning.
Vervolgens gaf de therapeut suggesties om me te helpen bij mijn problemen, vnl. te snel gestressed raken en pijn in de elleboog. Voor het bestrijden van de pijn gebruikte hij o.a. de volgende visualisaties:
- ik moest me voorstellen dat ik een kikvorsman was, in het gebied dook waar de problemen zaten, en daar de nodige reparaties verrichtte;
- ik moest me voorstellen dat het licht van de zon gebundeld werd in een soort laserstraal, en dat die straal de problemen in de arm genas;
- ik moest me een soort schakelpaneel in de hersenen voorstellen, met allemaal knopjes, en 1 van die knopjes was voor de pijn in de arm. Op die manier kon ik de pijn gewoon uitschakelen.
Waaraan herken je een goede therapeut/therapie?
Zoals bij elke therapie moet het ook in dit geval klikken tussen therapeut en patient. Wat bij een hypnotherapeut belangrijker is dan normaal, is zijn stem en taalgebruik. Je raakt niet erg ontspannen als je de stem totaal niet kunt verdragen.
Een goede hypnotherapeut zou je moeten voorlichten over het feit dat niet iedereen even gemakkelijk is te hypnotiseren. Volgens een artikel over hypnotherapie in Psychologie Magazine van feb. 2002 kan je niet leren om vatbaarder te worden voor hypnose. Je ontvankelijkheid voor hypnose wordt bepaald door je voorstellingsvermogen en je vaardigheid om te fantaseren. Elders heb ik wel eens gelezen dat het goed gebruik is om voor de start van de therapie met een testje de mate van hypnotiseerbaarheid vast te stellen.
Het is gebruikelijk, of op zijn minst mogelijk, om sessies op een casettebandje op te laten nemen. Je kan dan thuis, m.b.v. het bandje, de sessie nog een paar keer herhalen.
Wat voor effect had de therapie op mij?
Geen enkel. Dat lag aan een flink aantal redenen:
- Voor de therapie had ik uitdrukkelijk aan de therapeut gevraagd of het noodzakelijk was te kunnen visualiseren. Ik kan dat nl. totaal niet. Ik kan met ogen dicht nog niet eens een beeld van bv. een groen vierkant creëren, laat staan van kikvorsmannen en schakelaars in de hersenen. Volgens de therapeut was het echter niet belangrijk.
- Mijn therapeut had een plezierige stem, maar de manier waarop hij bepaalde, nogal vreemde zinnetjes (bv. iets in de geest van "niets zal je storen, en niets zal je hinderen") ontzettend vaak herhaalde, wekte bij mij eerder een neiging tot lachen op.
- Ik vond dat de ontspanningsfase te sloom ging, wat niet bevorderlijk is voor de concentratie (maar misschien ben ik gewoon te ongeduldig). De therapeut liet mij in verbeelding een trap van 20 treden afdalen, en bij elke tree kwam een heel verhaal ("dieper en dieper", etc.).
- Al bij een van de eerste sessies werd mij een tape met een opname van de sessie beloofd. Om allerlei redenen (bv. casettedeck kapot) ging dat steeds niet door. Toen ik uiteindelijk het langverwachte bandje kreeg was het een exemplaar dat op de situatie van een andere patiente was toegesneden. Een originele manier om een patient aan het lijntje te houden, al denk ik dat het eerder te maken had met de warhoofdigheid van mijn therapeut.
- Ik vind het heel moeilijk me te ontspannen terwijl ik mijn ogen dicht heb en er iemand naar me kijkt. Vanzelfsprekend heb ik dit met de therapeut besproken, en zou hij daar rekening mee houden. Het probleem is alleen dat, als je je ogen dicht hebt, je nooit zeker weet dat hij echt niet naar je kijkt. (Waarom makkelijk doen als het moeilijk kan?)
Naar het begin van de pagina
Operatie
Een operatie is onomkeerbaar. Je kan een ei wel bakken, maar niet 'ontbakken'. Een operatie zou dus een (van de) laatste stap(pen) moeten zijn op weg naar genezing.
Een van de grote risico's van operaties is het
ontstaan van littekenweefsel.
Dit is vaak minder sterk en gezond weefsel.
Als de operatie niet succesvol zou zijn, zouden
daardoor ook andere therapieen minder kansrijk worden.
In bepaalde gevallen zou littekenweefsel zelfs het probleem
kunnen veroorzaken dat de operatie beoogde te verhelpen.
Denk bv. aan een beknelling van zenuwen (zoals CTS).
Bedenk verder dat veel artsen weinig kennis hebben van andere therapieen en geneeswijzen. En zoals iemand op de mailing list Sorehand het zo mooi uitdrukte: "Als je enige gereedschap een hamer is, heb je de neiging in elk probleem een spijker te zien".
Met het bovenstaande wil ik allerminst zeggen dat een operatie per definitie slecht is. Er zijn bv. mensen bij wie de bloedvaten en/of zenuwen naar de arm bekneld raken doordat ze door Moeder Natuur 'begenadigd' zijn met een extra rib. De overtollige rib kan dan soms het beste worden verwijderd.
Naar het begin van de pagina
Acupunctuur
Van februari tot mei 1995 heb ik 6 sessies acupunctuur gehad bij het Hwa To centrum in Groningen. De eerste paar sessies kreeg ik alleen naalden in de elleboog, later ook in boven- en onderbenen. Er werd gebruik gemaakt van electrische stimulatie, en een enkele keer ook van moxa.
Na afloop van de serie sessies had ik eerder meer dan minder last. De pijn is in de loop van de periode geleidelijk verergerd. Mijn verklaring is dat de behandelingen mij een hoop stress bezorgden. Ik zag heel erg op tegen vooral het inbrengen van de naalden, en ook de moxa (een smeulend blokje aan de bovenkant van de naald) vond ik eng.
Naar het begin van de pagina
TENS
TENS staat voor Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation, electrische prikkeling van zenuwen via de huid. Er wordt een apparaatje met 2 electroden in de buurt van het pijnlijke gebied geplaatst, en met een bepaalde frequentie krijg je als het ware kleine stroomstootjes.
Het doel van TENS is vooral het verminderen van de pijn. De werking ervan is gebaseerd op de poort-theorie van pijn. Het komt er ongeveer op neer dat door bepaalde soorten zenuwen te prikkelen, een ander type zenuwen minder goed in staat is (pijn)signalen door te geven. Een andere verklaring voor de werking is dat het lichaam zelf pijnstillende stoffen (endorphines) gaat aanmaken door de stroomstootjes.
Ik heb zelf een paar keer met een TENS apparaatje geexperimenteerd, en had wel het gevoel dat de pijn iets afnam. Ik ben gestopt toen ik las over MET (Microcurrent Electrical Therapy). Doordat de stroomsterkte bij TENS een factor 100 a 1000 hoger ligt dan bij MET, kan je na toepassing van TENS ongevoelig worden voor MET.
Zeer uitgebreide informatie over 'electrogeneeskunde' is te vinden in het Handbook of Electromedicine. Volgens mij dateert dit stuk uit ongeveer 1995. Het ziet er redelijk betrouwbaar uit.
Naar het begin van de pagina
Magneettherapie
In "het handvat", blad van de RSI patientenvereniging, staat regelmatig een advertentie van Paul Wilkins. Hij leidt (?) het Centrum voor Biomagnetic Therapy, en prijst "biomagnetics" aan als een oplossing voor RSI problemen. Helpt magneettherapie?
Tot nu toe heb ik zelf geen ervaring met magneettherapie. Als de magneetprodukten niet al te exorbitant geprijsd zijn, ben ik wel van plan het te gaan proberen. In de tussentijd heb ik de website van bovengenoemd centrum maar eens bestudeerd (hoewel ik het met verschillende browsers heb geprobeerd, waaronder Internet Explorer, raakte mijn computer bij bepaalde pagina's in een hang). Ook heb ik een wat kritischer website bekeken.
Wat ik enigszins verdacht vind, is dat Wilkins het heeft over wel honderden boeken die aantonen dat biomagnetics werkt, maar op zijn site geen enkel boek of artikel noemt. Ook kan ik nergens prijzen vinden, hetgeen meestal betekent dat ze hoog zijn. Hij suggereert dat de magneten invloed uitoefenen op de "electrochemische transmissie van de zenuwcellen". De theoretische verhalen en verklaringen op de site zijn echter nogal warrig. Positief is dat hij erkent dat de behaalde resultaten het gevolg kunnen zijn van het placebo effect.
Volgens Stephen Barrett zijn er tot nu toe maar 3 wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar het soort magneetprodukten dat algemeen verkocht wordt. 2 onderzoeken, 1 met magnetische inlegzolen, en 1 met mensen met rugpijn, lieten geen enkel verschil zien tussen magneten en namaakmagneten. Het 3e onderzoek was positief voor magneten, en wordt dan ook vaak aangehaald door verkopers van dit soort produkten. Het rammelt echter aan alle kanten. De groepen waren zogenaamd willekeurig gekozen, maar in de groep met echte magneten zaten veel meer vrouwen en was de gemiddelde leeftijd 4 jaar hoger.
Enkele andere argumenten die op de site van Barrett worden genoemd:
- sommige verkopers menen dat we magnetisme nodig hebben, omdat tijdens de evolutie altijd de magnetische velden van de aarde aanwezig zijn geweest. Beton en menselijke bouwsels zouden die velden vandaag de dag blokkeren. Dat die veronderstelling onjuist is blijkt uit het feit dat een kompas (ook in steden) vrijwel overal werkt.
- bloed is niet magnetisch. Anders zou het niet goed met je aflopen als er een Magnetic Resonance Imaging (MRI) scan van je gemaakt zou worden.
- wetenschappelijke onderzoekers worden soms jaren achtereen regelmatig blootgesteld aan magnetische velden die veel groter zijn dan die van bv. inlegzolen. Ze worden er niet meer of minder gezond van.
Het 2e argument vind ik niet helemaal overtuigend, omdat bij het maken van de MRI blijkbaar ook gebruik wordt gemaakt van magnetisme in het lichaam (ook al gaat het niet om het bloed).
Mijn vermoeden is dat de werking van magneten hoofdzakelijk berust op geloof en vertrouwen. Ik hou me echter sterk aanbevolen voor verhalen van mensen die menen duidelijk baat te hebben gehad bij magneetprodukten.
In "Het Handvat" van feb. 2001 (pag. 10 en 11) staan 2 artikelen over magneettherapie. Het ene is een vertaling van een artikel in de nieuwsbrief van de Engelse patientenvereniging, in het andere komen 6 mensen aan het woord die door Paul Wilkins (zie boven) behandeld zijn. 5 van de 6 hebben een redelijk positief oordeel. Ik wil daar als kanttekening bij plaatsen dat mensen bij het starten van een nieuwe therapie in hun hoop en enthousiasme vaak enige verbetering bespeuren. Interessanter zou het zijn om dezelfde mensen een paar jaar later nog eens naar hun ervaringen te vragen.
Naar het begin van de pagina
Magnetiseren
De Oostenrijkse arts Mesmer suggereerde aan het eind van de 18e eeuw dat er naast mineraal magnetisme, zoals in magneten, ook dierlijk magnetisme bestond [1]. Hij kende er een genezende kracht aan toe, die door handoplegging overgebracht zou kunnen worden. Magnetiseurs werken dan ook met handoplegging, evt. vergezeld van strijkbewegingen [2]. Daarmee stralen ze een bepaalde plaats in met energie, of verdelen die beter over het lichaam. De energie waar het om gaat heeft men (nog) niet via wetenschappelijk onderzoek kunnen waarnemen.
Op aanraden van anderen ben ik 2 keer naar magnetiseurs
geweest.
De 1e magnetiseur heeft me vanaf ca. 1995 heel lang behandeld.
Zij kon aan de hand van de aura zien waar problemen zaten,
en of er verandering optrad.
Soms werkte ze met handoplegging, soms hield ze handen op
enige afstand van de elleboog (waar ik pijn had).
In tegenstelling tot veel andere mensen voelde ik
helemaal niets van de behandeling (geen warmte o.i.d.).
Ook merkte ik geen enkel effect op de RSI klachten.
In 1998 ben ik 4 keer naar een 2e magnetiseur geweest.
Deze vond dat als er na 4 keer geen verbetering optrad,
de behandeling beter gestaakt kon worden.
Mijn ervaringen waren hetzelfde als bij de 1e magnetiseur.
Van beide magnetiseurs ben ik er van overtuigd dat ze serieus met hun vak bezig zijn. Bij beide therapeuten waren er ook patienten die wel baat hadden bij de behandeling. Volgens magnetiseurs is het niet van belang of iemand gelooft in de achterliggende theorie. Gezien het bij mij volledig uitblijven van resultaat heb ik daar toch enige twijfels over. Rechtgeaarde skeptici zou ik dus niet aanraden om naar een magnetiseur te gaan.
Naar het begin van de pagina
Klassieke homeopathie
Gezien de populariteit van homeopathie in Nederland mag ik aannemen dat veel mensen weten wat het onderliggende principe is. Ik ben zelf geen expert op het gebied van de homeopathie, maar volgens mij komt het ongeveer hier op neer. Men denkt dat een stof die in hoge concentratie een kwaal kan veroorzaken, in sterk verdunde vorm dezelfde kwaal juist kan bestrijden. De verdunning is vaak zo sterk, dat totaal niet te begrijpen of verklaren is hoe het middel nog een werking kan hebben. Men gaat er zelfs van uit dat meer verdunning een krachtiger werking geeft. Gek genoeg worden er ook oertincturen verkocht, waarbij geen verdunning is toegepast. Maar misschien geldt dit alleen voor middelen die vrij verkrijgbaar zijn.
Ongeveer een half jaar nadat ik RSI had gekregen ben ik bij een homeopathische arts geweest. De 1e sessie, waarin je het hemd van het lijf wordt gevraagd, duurt zo'n anderhalf uur. Ze willen alles van je weten, hoeveel eieren je eet, hoe vaak je 's nachts naar de WC moet, enz. De homeopathie valt nl. onder de zgn. holistische geneeswijzen, waarbij men niet uitsluitend naar het gebied met de klachten kijkt, maar naar de mens als geheel.
In totaal ben ik 4 a 5 keer bij de arts geweest. Iedere keer bleek dat het voorgeschreven middel niets uithaalde, en kreeg ik iets nieuws voorgeschreven. Ik heb in elk geval de volgende stoffen beproefd:
- natrium muriaticum (andere namen: rotszout, natriumchloride);
- silicea (andere namen: kiezelzuur, kwarts, zandsteen);
- Delphinium Staphisagria (andere namen: staverkruid, rozijnridderspoor).
Uiteindelijk heb ik geen baat gehad bij de behandeling.
Persoonlijk heb ik niet veel fiducie in homeopathie. Er is geen enkel bewijs dat de achterliggende theorie correct is, al betekent dat niet perse dat hij niet waar zou kunnen zijn. Ik heb in mijn leven al heel wat homeopatische middelen geprobeerd. Jaren lang ben ik er van overtuigd geweest dat Echinaforce van dr. Vogel mij hielp keelpijn te voorkomen of beginnende keelpijn te onderdrukken. Dat kan echter net zo goed gekomen zijn doordat ik er in ging geloven, als door een werkelijk bestaand effect.
Aanvulling (begin 2003) bij de vorige alinea: 10 a 20 jaar geleden was er een Franse wetenschapper (Benviste?!) die meende aangetoond te hebben dat water een 'geheugen' heeft. Ook al verdun je zodanig dat er geen molecuul van de oorspronkelijke stof meer aanwezig is, dan nog blijven de eigenschappen van de opgeloste stof behouden. Onder toezicht van een groep medewerkers van het blad Science en de goochelaar (!) Randi bleek het experiment niet te reproduceren.
Korte tijd geleden was er opnieuw een wetenschapper die kon bewijzen dat homeopathie werkt. Deze keer besloot het Engelse wetenschappelijke programma Horizon de beweringen te controleren. Men heeft de uiterste moeite gedaan om beinvloeding van de resultaten te voorkomen, door steeds andere mensen nieuwe etiketten op buisjes en flesjes te laten plakken. Het was daardoor onmogelijk dat iemand nog wist wat waarin zat (dat werd alleen bijgehouden in dichtgeplakte enveloppen). Uiteindelijke resultaat: geen enkel verschil tussen homeopatische en niet-homeopatische middelen.
Naar het begin van de pagina
Reageer via E-mail (dalmolen@xs4all.nl)
Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op: 4/24/2006 10:00:57 PM